زمان تقریبی مطالعه: 5 دقیقه
 

عوامل اعتقاد به تثلیث (قرآن)





عوامل اعتقاد به تثلیث با توجه به آیات قرآن عبارتند از:


۱ - تقلید کورکورانه



پيروى از عقايد پيشينيانِ گمراه، عامل اعتقاد بعضى از مسیحیان به تثليث:
«قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لاَ تَغْلُواْ فِي دِينِكُمْ غَيْرَ الْحَقِّ وَلاَ تَتَّبِعُواْ أَهْوَاء قَوْمٍ قَدْ ضَلُّواْ مِن قَبْلُ وَأَضَلُّواْ كَثِيرًا وَضَلُّواْ عَن سَوَاء السَّبِيلِ؛بگو اى اهل كتاب در دين خود بناحق گزافه‌گويى نكنيد و از پى هوسهاى گروهى كه پيش از اين گمراه گشتند و بسيارى (از مردم) را گمراه كردند و (خود) از راه راست منحرف شدند نرويد.»
منظور از «قوم قد ضلوا» پیشوایان گمراه یهودیان و مسیحیان است که اهل کتاب از آنان در بدعتهایی که با هواهای نفسانی خویش ایجاد کرده بودند تقلید کورکورانه می‌نمودند.

۲ - پیروی از هواپرستان



پيروى اهل کتاب از پيشوايان هواپرست عامل اعتقاد به تثليث:
بگو اى اهل كتاب در دين خود بناحق گزافه‌گويى نكنيد و از پى هوسهاى گروهى كه پيش از اين گمراه گشتند و بسيارى (از مردم) را گمراه كردند و (خود) از راه راست منحرف شدند نرويد.»

۳ - غلو


از عوامل اعتقادب ه تثلیث، غلو است.

۳.۱ - غلو در دین


گزافه‌گويى و غلوّ مسيحيان در دين خويش، باعث اعتقاد به تثليث:
۱. «يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لاَ تَغْلُواْ فِي دِينِكُمْ وَلاَ تَقُولُواْ عَلَى اللّهِ إِلاَّ الْحَقِّ إِنَّمَا الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ رَسُولُ اللّهِ وَكَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَى مَرْيَمَ وَرُوحٌ مِّنْهُ فَآمِنُواْ بِاللّهِ وَرُسُلِهِ وَلاَ تَقُولُواْ ثَلاَثَةٌ انتَهُواْ ...؛اى اهل كتاب در دين خود غلو مكنيد و در باره خدا جز (سخن) درست مگوييد مسيح عيسى بن مريم فقط پيامبر خدا و كلمه اوست كه آن را به سوى مريم افكنده و روحى از جانب اوست پس به خدا و پيامبرانش ايمان بياوريد و نگوييد (خدا) سه‌گانه است باز ايستيد....»
۲. «لَّقَدْ كَفَرَ الَّذِينَ قَالُواْ إِنَّ اللّهَ ثَالِثُ ثَلاَثَةٍ وَمَا مِنْ إِلَهٍ إِلاَّ إِلَهٌ وَاحِدٌ وَإِن لَّمْ يَنتَهُواْ عَمَّا يَقُولُونَ لَيَمَسَّنَّ الَّذِينَ كَفَرُواْ مِنْهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ • أَفَلاَ يَتُوبُونَ إِلَى اللّهِ وَيَسْتَغْفِرُونَهُ وَاللّهُ غَفُورٌ رَّحِيمٌ؛كسانى كه (به تثليث قائل شده و) گفتند خدا سومين (شخص از) سه (شخص يا سه اقنوم) است قطعا كافر شده‌اند و حال آنكه هيچ معبودى جز خداى يكتا نيست و اگر از آنچه مى‌گويند باز نايستند به كافران ايشان عذابى دردناك خواهد رسيد. بگو اى اهل كتاب در دين خود بناحق گزافه‌گويى نكنيد و از پى هوسهاى گروهى كه پيش از اين گمراه گشتند و بسيارى (از مردم) را گمراه كردند و (خود) از راه راست منحرف شدند نرويد.»

۳.۲ - غلو در مسیح


غلوّ در عظمت حضرت عیسی علیه‌السلام عامل اعتقاد به تثليث:
«اتَّخَذُواْ أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللّهِ وَالْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَمَا أُمِرُواْ إِلاَّ لِيَعْبُدُواْ إِلَهًا وَاحِدًا لاَّ إِلَهَ إِلاَّ هُوَ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ؛اينان دانشمندان و راهبان خود و مسيح پسر مريم را به جاى خدا به الوهیت گرفتند با آنكه مامور نبودند جز اينكه خدايى يگانه را بپرستند كه هيچ معبودى جز او نيست منزه است او از آنچه (با وى) شريك مى‌گردانند.»
از امام باقر علیه‌السّلام درباره آیه «اتَّخَذُواْ أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَابًا مِّن دُونِ اللّهِ وَالْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ» روایت شده است: اما مسیح را نافرمانی کردند و او را در اندیشه خود تا آنجا بزرگ دانستند که گمان کردند او معبود و فرزند خداست و گروهی از آنان گفتند: وی یکی از سه معبود است و گروهی گفتند: او خداست.

۳.۳ - زمینه‌ساز غلو


شخصيّت فوق‌العاده عيسى علیه‌السلام، زمينه غلوّ و گرايش مسيحيان به تثليث:
«يَا أَهْلَ الْكِتَابِ لاَ تَغْلُواْ فِي دِينِكُمْ وَلاَ تَقُولُواْ عَلَى اللّهِ إِلاَّ الْحَقِّ إِنَّمَا الْمَسِيحُ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ رَسُولُ اللّهِ وَكَلِمَتُهُ أَلْقَاهَا إِلَى مَرْيَمَ وَرُوحٌ مِّنْهُ فَآمِنُواْ بِاللّهِ وَرُسُلِهِ وَلاَ تَقُولُواْ ثَلاَثَةٌ ...؛اى اهل كتاب در دين خود غلو مكنيد و در باره خدا جز (سخن) درست مگوييد مسيح عيسى بن مريم فقط پيامبر خدا و كلمه اوست كه آن را به سوى مریم افكنده و روحى از جانب اوست پس به خدا و پيامبرانش ایمان بياوريد و نگوييد (خدا) سه‌گانه است باز ايستيد كه براى شما بهتر است‌خدا فقط معبودى يگانه است منزه از آن است كه براى او فرزندى باشد آنچه در آسمان‌ها و آنچه در زمین است از آن اوست و خداوند بس كارساز است.»

۴ - پانویس


 
۱. مائده/سوره۵، آیه۷۷.    
۲. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۶، ص۱۱۰.    
۳. طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج۳، ص۳۹۵.    
۴. مائده/سوره۵، آیه۷۷.    
۵. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۵، ص۵۷.    
۶. نساء/سوره۴، آیه۱۷۱.    
۷. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ترجمه موسوی همدانی، ج۵، ص۲۴۳.    
۸. مائده/سوره۵، آیه۷۳.    
۹. مائده/سوره۵، آیه۷۷.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۵، ص۴۱.    
۱۱. توبه/سوره۹، آیه۳۱.    
۱۲. عروسی حویزی، عبدعلی بن جمعه، تفسیر نورالثقلین، ج۲، ص۲۱۰.    
۱۳. نساء/سوره۴، آیه۱۷۱.    


۵ - منبع


مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۷، ص۳۹۷، برگرفته از مقاله «عوامل اعتقاد به تثلیث».    


رده‌های این صفحه : تثلیث | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.